Girişimcilik kavramı son yıllarda en sık rastlanan kavramlardan biri haline gelmiştir. Teknik ve ekonomik alanlarda yaşanan küresel gelişmeler, geleneksel iş modellerinin devre dışı kalmasına neden olmuş ve bu durum daha kazançlı işler yapabilmek adına, yenilikçi yöntemlere başvurulması gibi bir zorunluluğu doğurmuştur. Girişimcilikten bahsederken her ne kadar tek bir kavrammış gibi gözükse de esasında pek çok türü bulunduğunu bilmek gereklidir. Girişim yapılmak istenilen alana bağlı olarak bu türler değişiklik göstermektedir. Girişimcilik türleri, yönelim alanlarını da doğrudan etkilemektedir. Zira her girişimcilik türü, her faaliyet alanı için uygun değildir. Başarılı bir girişimci olabilmenin temel koşullarından biri, doğru türü, doğru alan ile birleştirebilmektir.
Girişimci Nedir?
Girişimciliğin iş dünyasında sıklıkla duyulan bir kavram olmaya başlaması, beraberinde girişimcinin de önem kazanmasına neden olmuştur. En basit tanımıyla girişimci gelir elde etmek amacına yönelik, belirli riskleri de üstlenerek bir iş başlatan kişidir. Klasik anlamıyla bu kavram, yenilikleri içermemektedir. Yani sokağın başında sıradan bir kahve dükkânı açmak da girişimcilik bağlamında değerlendirilebilmektedir. Ancak günümüzde dijital teknolojilerin her alanı etkilediği gibi girişimciliği de etkilemesinin neticesinde, kavram yenilikçi bir anlama da bürünmüştür. Özellikle startup olarak adlandırılan ve kısa yoldan en etkili sonuca ulaşmayı hedefleyen girişimlerin önemi gün geçtikçe artmaktadır. İş kelimesinin klasik anlamından kopması ve artık tüm gün boyunca dört duvar arasında çalışmanın yeni kuşakta yeterli tatmin yaratmaması, bu tarz yenilikçi yöntemlerin ortaya çıkmasının en belirgin sebebidir. Bununla birlikte girişimcilerin en büyük gayeleri, aldıkları risk karşılığında kendilerini tatmin edebilecek ölçüde gelir kazanabilmektir.
İlginizi Çekebilir: Yatırım Nedir? Yatırım Türleri Nelerdir?
Girişimcinin Önemi Nedir?
Girişimciliğin önemi çok boyutludur. Her ne kadar girişimcinin yeni bir proje ile girişim başlatmasının esas amacı kâr elde etmek olsa da farklı amaçlar ve yararlar da söz konusudur. Girişimcinin ya da girişimciliğin en büyük faydalarından biri, istihdama sağlamış oldukları katkıdır. Özellikle kamudaki iş olanaklarının yeterli olmadığı ülkelerde, özel sektör ve girişimciler istihdam için en büyük katkıyı sağlamaktadır. Bugün dünyanın en büyük ekonomisi olarak kabul edilen Amerika Birleşik Devletleri’ndeki istihdamın ?’ten daha fazlası özel sektör girişimlerinde çalışan bireylerden oluşmaktadır. Türkiye’de son yıllarda yapılan özelleştirmeler ile birlikte kamu istihdamının oranı düşürülmeye ve özel sektör girişimcilerinin payı arttırılmaya çalışılsa da halen daha istenilen noktaya ulaşılamamıştır.
Girişimciliğin sahip olduğu bir diğer önem ise sosyal yaşamı desteklemesidir. Kamu istihdamlarına göre daha yüksek ücret alabilme olanakları sunan özel sektör girişimleri, toplumsal refah düzeyinin artmasına katkı sağlamaktadır. Ayrıca girişimlerinin reklamlarını yapmak ya da halkta karşılık bulabilmek adına yürüttükleri sosyal sorumluluk projeleri de topluma katkı sağlamaktadır. Buna ek olarak ülke ekonomisine katkı sağlama ve daha ileri boyutlarda ihracat geliri elde etme gibi bir dizi avantajdan söz etmek de mümkündür.
Girişimcilik Türleri Nelerdir?
Girişimciliğe dair bilgi edinmeye yeni başlayan bireyler açısından bu kavram tek boyutlu görünse de esasında durum öyle değildir. Girişimcilik türleri olarak adlandırılan çok sayıda tür bulunmaktadır. Bu türler girişimin yapıldığı ortam, girişimcilerin niteliği, girişimin ulaşmak istediği hedefler ve sınırlar gibi unsurlardan dolayı varlık kazanmaktadır. Daha iyi bir girişim sergileyebilmek ve yatırım alabilmek açısından doğru girişimcilik türüne, doğru zeminde giriş yapmak gereklidir.
İlginizi Çekebilir: Startup Nedir? Startup Pazarlama Nasıl Yapılır?
Teknogirişim Nedir?
Girişimcilik kavramının ilk ortaya çıktığı yıllarda teknoloji ya da yenilik ile çok fazla ilişkisi yoktu. Yine de geleneksel dönemde yenilikçi bazı yöntemlere rastlamak da mümkündür. Ancak dijital teknolojilerin kısa sürede kat ettiği mesafe ve ortaya çıkan yeni olanaklar, girişimciliğin de bu teknoloji ile tanışmasına neden olmuştur. Bu durum teknogirişim olarak adlandırılan yeni bir girişimciliğin doğuşuna neden olmuştur. Yüksek katma değerli ve teknoloji ağırlıklı girişimler, teknoıgirişim olarak kabul edilmektedir. Teknogirişimler gelir bakımından yüksek katma değer potansiyeline sahip olsa da kimi zamanlarda yüksek maliyetler gerektirebilmektedir. Günümüzde başarı potansiyeline sahip olan teknogirişimcilik örnekleri melek yatırımcı olarak adlandırılan birey ya da grupların ilgisini en çok çeken türlerden biridir.
Fırsat Girişimciliği Nedir?
Fırsat girişimciliği, girişimcilik türleri arasında yer alan bir diğer türdür. Pazarlarda bulunan fırsatların takip edilmesi ve doğru zamanda doğru hamle ile yatırım yapılması, bu türün temel mantığını oluşturmaktadır. Pazara dair analizler doğru yapıldığında ve girişim için doğru yol izlenildiğinde başarıya ulaşma ihtimali en yüksek olan türlerden biridir. Ancak fırsat girişimciliğinin bir dizi riski de bulunmaktadır. Fırsat olarak adlandırılan durumlar gelip geçici olduğu için, fırsat süresince tutunmayı başaramayan girişimler, kazanç elde etmiş olsalar bile fırsat ortadan kalktığı zaman kayba uğrama riski ile karşı karşıyadır. Son 2 yıldır tüm dünyada etkisini gösteren Covid-19 salgını esnasında maske üreticisi olmaya karar vermek, hele ki bu kararı salgının daha başlangıcında vermiş olmak, fırsat girişimciliğine iyi bir örnek teşkil etmektedir.
Sosyal Girişimcilik Nedir?
Sosyal girişimcilik, diğer girişimcilik türlerinden tamamen ayrı bir noktada durmaktadır. Zira bu tür, maddi kazançtan ziyade toplumsal faydaya odaklanmaktadır. Toplumsal alanda var olan bir sorunu çözmek ya da topluma fayda sağlayacak hizmetler sunmak, sosyal girişimciliğin temel mantığını oluşturmaktadır. Sosyal girişimcilik projeleri bazı durumlarda şirketlerin kendilerini tanıtmak ya da toplumda olumlu imaj yaratmak için başvurdukları bir yöntemken, bazen de salt toplumsal fayda gözetilerek yapılabilmektedir.
İdari Girişimcilik Nedir?
İdari girişimciliği kendi başına bir girişimcilik türü olarak tanımlamak doğru değildir. Zira idari girişimcilik ile ortaya yeni bir iş değil, bir iş modeli atılmaktadır. Var olan ve yeteri kadar iyi yönetilmeyen işletmelerin daha başarılı olabilmesi adına uygulanan yenilikçi yönetim biçimleri, idari girişimcilik olarak tanımlanmaktadır.
İç Girişimcilik Nedir?
İç girişimcilik, girişimcilik türleri arasında önemli bir yere sahiptir. Bu kavramı girişim içinde girişim olarak tanımlamak da mümkündür. Halihazırda var olan ve başarılı bir şekilde işleyen girişimin içerisinde yer alan başarılı bireylerin bir araya gelerek yeni bir girişimde bulunmaları iç girişimcilik olarak tanımlanmaktadır. İç girişimcilik için bireylerin çalışmış oldukları mevcut girişimden ayrılmaları gerekli değildir. Bir girişimin iç girişim olarak kabul edilebilmesi için, aynı organizasyon içinde yer alan başarılı ve kendini ispat edebilmiş bireyler tarafından oluşturulmuş olması gereklidir. Bazı durumlarda farklı girişimlerden kaliteli bireyleri transfer etmek de söz konusu olabilmektedir.
Kültürel Girişimcilik Nedir?
Girişimcilik her zaman ticari metalara odaklanmamaktadır. Kültür de girişimler için zengin bir potansiyele sahiptir. Özellikle kitle üretim teknolojilerinde yaşanan gelişmelerle birlikte, kültür ürünlerinin tek bir noktada üretilerek farklı noktalara pazarlanabilmeleri olanaklı hale gelmiştir. Kültürel girişimcilik, gelir elde edebilmek amacıyla kültürel ürünlere yapılan yatırımı ifade etmektedir.
Taklit Girişimcilik Nedir?
Taklit girişimcilik kavramı ile kastedilen esas husus, birinin girişimini kopyalamak değildir. Franchise sistemi ile kurulan işyerleri, bu kavramın temelini oluşturmaktadır. Herhangi bir alanda faaliyet gösteren bir şirket daha sonra bayilikler vermek suretiyle ulusal ya da bölgesel bir marka haline gelmeyi hedefleyebilmektedir. Belirli bir ücret karşılığında bu şirketten isim hakkı almak ve o şirket adına faaliyet yürütmek de bir tür girişimcilik kabul edilmektedir. Ancak özgün bir girişimcilik türü olmamasından dolayı, taklit girişimcilik kavramıyla ifade edilmektedir. McDonalds, Burger King, Popeyes ve Dominos gibi küresel markalar, dünya çapında taklit girişimciliğin en büyük örneklerini teşkil etmektedir. Dünyanın hemen her bölgesinde bu markalara rastlamak mümkündür ancak var olan bu mağazaların sadece bir kısmı şirketin kendisine aittir.
Kamu Girişimciliği Nedir?
Kamu girişimciliği, özel girişimcilik ile sosyal girişimcilik arasında ayrı bir noktada yer almaktadır. Bu girişimcilik türü, hükümetlere kalkınma ajansları aracılığı ile gelen girişimlerden oluşmaktadır. Hükümete bağlı olarak faaliyet göstermeleri ve denetimlerinin de hükümet tarafından yapılması, bu girişim türünü diğer girişimlerden farklı bir konuma yerleştirilmesine neden olmaktadır.
İlginizi Çekebilir: İnovatif Girişimcilik Nedir?
Bireysel Girişimcilik Nedir?
Girişimcilik türleri arasında en yaygın olan türün, bireysel girişimcilik olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır. Bireysel girişimcilikten kasıt, bireyin tek başına ya da aile üyeleri ile birlikte gerçekleştirdiği girişimleri ifade etmektedir. Özellikle belirli ölçüde sermayesi olan ya da kredi bulma olanakları yüksek olan bireyler, bu girişimcilik türünün en iyi örneklerini teşkil etmektedir. Bireysel girişimcilerin iyi bir projeye sahip olmaları, ancak bunu hayata geçirecek maddi olanaklardan yoksun olmaları durumunda ise melek yatırımcı olarak adlandırılan bireyler devreye girmektedir.
Kitle Girişimciliği Nedir?
Bireysel girişimcilik kadar yaygın olmasa da yüksek bilinirliğe sahip olan bir diğer girişimcilik türü olarak kitle girişimciliğinden söz etmek mümkündür. Bu girişimcilik türünde birden fazla ailenin ya da ekonomik grubun bir araya gelerek yeni bir girişimi hayata geçirmeleri söz konusudur. Farklı grupların bir araya gelmesinden dolayı, kitle girişimciliğinde daha yüksek sermaye olanağı vardır. Bu durum da hem daha büyük girişimlerde bulunabilmeyi hem de başarılı olabilme ihtimalini arttırmaktadır. Ülke sınırları içerisinde bulunan büyük şirketlerin önemli bir kısmı, kitle girişimciliği örneğidir. Üstelik bu girişimler, yurtdışına açılma konusunda da son derece başarılı örnekler teşkil etmektedir.
Uluslararası Girişimcilik Nedir?
Uluslararası girişimcilik, belki de girişimcilik türleri arasında en yüksek getiri potansiyeline sahip olan türdür. Ancak uluslararası bir girişimde bulunabilmek de aynı ölçüde yüksek sermaye gerektirmektedir. Uluslararası girişimciliğin iki türü mevcuttur. Bunların ilkinde girişim mevcut ülke sınırları içerisinde başlamakta ve şube açma ya da ihracat yolu ile diğer ülkelere yayılmaktadır. Ayrıca zamanla farklı ülkelerde de şirket merkezleri kurmak da mümkündür. İkinci yöntem ise hedef ülkelerde bulunan sermaye grupları ya da girişimciler ile ortak faaliyet yürütmektir. Bu şekilde ortaya çıkan girişimler, çok uluslu girişim olarak da adlandırılmaktadır.
Girişimcilik Türlerine Göre Yönelebileceğiniz Alanlar Nelerdir?
Başarılı bir girişimci olabilmek için öncelikle tüm bu türlerin detaylı olarak bilinmesi gereklidir. Girişimcilik, yalnızca internet sitelerinden bilgi toplayarak yapılabilecek bir şey değildir. Bu yüzden de farklı bilgi kaynaklarından yararlanılmalı ve başarılı girişim örnekleri incelenmelidir. Girişim için ayrılacak sermayenin kısıtlı olduğu durumlarda daha dikkatli davranmak gereklidir. Zira yapılacak bir hata hem girişimin başarısızlığa uğramasına hem de maddi kayba neden olabilmektedir. Sermayenin yeterli olmadığı durumlar için melek yatırımcı ağlarına katılmak ve girişim fikrini bu mecralarda sunmak da önemli bir çıkış yoludur. Ancak en önemli husus, doğru girişimcilik türü ile doğru alanlara yönelebilmektir. Bu yapılan projenin başarılı olabilmesi için dikkate alınması gereken en önemli noktadır. Girişimcilik türü ve faaliyetin gerçekleştirileceği alanı başarılı bir şekilde bir araya getiren girişimlerin başarı şansları son derece yüksektir.